Op watter ouderdom leer jy om dik ertjiesop te kook [en reg te spel]?

Dik ertjiesop en ewe dik boontjiesop was beide groot gunstelinge in my grootwordhuis daar in Namakwaland, veral op die winterdae wanneer so ’n fyn motreëntjie val. My ma het dikwels sop gekook in haar ou Presto stoompot, eers op die ou koolstoof en later op die gasstoof, om die koue te verjaag.

Ons het dit “boontjieslop” en “dikkerkiesop”genoem. “Slop” omdat my broer wat ’n duidelike lispel in sy spraak gehad het homself eendag verspreek het en nie sy tong so lekker om die “s” kon vou nie. “Dikkerkie” het deel van ons woordeskat geword nadat my ma en pa een jaar in Amanzimtoti gaan vakansie hou het en die restaurant by hulle hotel die item verkeerd gespel het – dikertjiesop. Nee, daar bestaan nie so ’n woord nie – gaan soek maar in die woordeboeke – mens spel dit dik ertjiesop, twee woorde 📚

“Dikkerkiesop?” het my pa fronsend die menu probeer ontsyfer. “Bokkie, wat op aarde is dit?”   

Die tradisie van boontjieslop en dikkertjiesop is voortgesit in my eie huis, maar dit het nooit weer so lekker gesmaak soos my ma s’n nie en ons het later ander, meer fênsie sop begin eet. Dalk was dit die kok se skuld, want die ertjies het nooit behoorlik deurgekook nie (swak gehalte droë ertjies was my verweer) en die boontjiesop was net eenvoudig melerig – vol poep en niks meer nie. Tot onlangs, toe ek die nuwe fênsie elektriese stoompot gekoop het. En toe die winter hierdie jaar met mening kloue ingeslaan het, verlang die man in die huis ook terug na die trooskos van sy eie kinderdae.

“Kan ons nie probeer om ertjiesop of boontjiesop te maak nie?” Hy is duidelik nie beïndruk met ons geurige pampoensop, of die heerlike aroma van ons aartappel-en-preisop nie. Die idee van die beetsop wat ek beplan, laat sy mondhoeke val – wie wil nou rooi sop eet? Dik ertjiesop dalk? En hy wil vleis in sy sop hê. Regte sopvleis. Kalfsvleisskenkel met ander woorde. Haikona wena. Daardie vleis is deesdae te duur vir sop – ons gebruik dit om osso buco te maak saam met polenta, soos die Italjaner-sjef ons geleer het. Varkvleis dalk? Die Engelse eet graag ham and pea soup. Hier rondom ons is dit varkplaaswêreld en ons kry varkvleis teen redelike pryse, en om die waarheid te sê, ek verkies dit bo bees- of skaapvleis waarvoor ons ’n plaas se prys betaal hier ter plaatse. Makliker verteerbaar ook op hierdie ouderdom.

So gesê, so gedaan en ons pak die stryd met die ertjies in die stoompot aan. Varkvleis in repies gesny. Gerookte varkbeen wat in pakkies verkoop word vir ekstra geur. Wortels, uie, ’n aartappel, seldery en ’n lepel gerasperde suurlemoenskil. (Karen rasper sommer ’n hele suurlemoen wat vooraf gevries is en pak dit in plastieksakkies in die vrieskas – dit verleen ’n heerlike geur aan alle groente- en vleisgeregte.) Drie koppies hoenderaftreksel en die pot se deksel toe. Niks ekstra kruie of geurmiddels bygevoeg nie.

’n Halfuur later eet ons stomende geurige dik ertjiesop saam met heelgraanbrood. Gekook tot perfeksie.

Pa, dikkerkiesop was nog nooit so lekker nie!

Ps. Karen het nou kom vertel dat die gerookte varkbeen in die sop haar jodium-toleransievlak oorskry het. Sy en haar pa ly albei aan hierdie probleem en hulle het verlede week reeds les opgesê nadat ek ’n lekker windgat Thai green curry visbredie gemaak het, soveel so dat haar pa medikasie moes kry om die nagevolge te bekamp 🤢 Nou voel hulle alweer siek!

Sug 😔 Dalk moet ons eers ’n wyle terugkeer na beesveis- en hoendergeregte. Ek het anderdag by die winkel gesien toe ’n man hoenderpote (“run-ways”) gekoop het en op die ingewing van die oomblik het ek ook ’n kilogram in my mandjie gepak. Ek gaan googleloer vir resepte.